RETİNAL ARTER TIKANIKLIĞI HİPERBARİK OKSİJEN TEDAVİSİ

RETİNAL ARTER TIKANIKLIĞI HİPERBARİK OKSİJEN TEDAVİSİ

 

HİPERBARİK OKSİJEN(HBO) TEDAVİSİ NEDİR?

Hiperbarik Oksijen(HBO) tedavisi bir basınç odasında tümüyle basınç altına alınan hastaya aralıklı olarak %100 oksijen solutmak suretiyle uygulanan medikal bir tedavi yöntemidir. Hasta; oksijeni maskeden, başlıktan veya ortamdan teneffüs edebilir.

 

HİPERBARİK OKSİJEN TEDAVİSİNİN ETKİ MEKANİZMASI

1) Artan Basıncın Direkt Etkisi:

Doku veya dolaşımda herhangi bir nedenle hava kabarcığı oluşabilir. Fizik kanunlarına göre hasta basınç altına alınırsa, kabarcıkların hacmi ve çapı küçülür.

 

2) Artan Parsiyel Oksijen Basıncının Etkisi:

Henry Gaz Kanunu uyarınca, sabit sıcaklıkta bir sıvı içinde çözünen gaz miktarı o gazın parsiyel basıncı ile doğru orantılıdır. Hiperbarik Oksijen Tedavisi esnasında solunan oksijenin parsiyel basıncı artacağı için, plazmada çözünen oksijen miktarı da artar. 1 Atmosfer basınçta hava solurken kanın 100mL’sinde 0,3mL olan çözünmüş oksijen miktarı, 3 atmosfer basınçta %100 oksijen solunduğunda 6,8mL’ye kadar yükselir.

 

Retina, organizmanın oksijen tüketimi en yüksek olan yapısıdır. Retinanın ikili bir dolaşımı vardır. 2/3 kısmını santral retinal arter, 1/3 dış kısmını ise koroidal dolaşım sağlar.

Retinal arter tıkanmasına bağlı ani görme kaybında Hiperbarik oksijen (HBO) tedavisinin amacı; retinanın 2/3’ünü sulayan bu arter tıkanmış olsa bile, koriokapillaris yolu ile retina oksijenizasyonunu devam ettirmektir. HBO tedavisinde kanın oksijen içeriği, basınç yüksekliği ile orantılı olarak artar. Böylece oksijenin difüze olabileceği mesafe artmaktadır. Bu nedenle HBO tedavisi ile retinanın canlılığını ve fonksiyonunu korumak mümkün olabilmektedir.

Ayrıca son yıllardaki çalışmalarda, HBO tedavisinin nitrik Oksit (NO) mekanizması üzerinden kök hücre salınımını ve yaralı dokulara kök hücre göçünü arttırdığı gösterilmiştir. Hayvan deneylerinde kök hücrelerin hasarlı retinaların repopülasyonunu, nöronal aksonların yeniden büyümesini sağlayabildiği, üst kortikal yolları onarabildiği, pupil refleksi ve ışık yanıtlarını restore edebildiği gösterilmiştir.

 

 

HBO TEDAVİSİNE NE ZAMAN BAŞLANMALI

Retinanın hipoksiye duyarlılığı göz özünde bulundurularak HBO tedavisine en kısa sürede başlanmalıdır. İlk 8 ve 24 saatlik dilimler, hastanın fayda görmesi açısından önemlidir. Bununla birlikte hasta ilk 5 gün, HBO tedavisinden fayda görebilmektedir.

 

 

NOT: Retinal arter tıkanıklığı olan hastanın SGK kapsamında tedavisiye alınabilmesi için 5 gün içinde HBO tedavisine başlanmalıdır.